All Posts

Archives

  • Home
  • สุเจน กรรพฤทธิ์

ตามรอยนเรศวรมหาราช จากเวียงจันทน์สู่เวียงแหง นอกกรอบประวัติศาสตร์ชาตินิยม

เป็นหนังสือสารคดีเชิงประวัติศาสตร์ที่เสนอแนวคิดใหม่ด้วยวิธีการศึกษาค้นคว้าใหม่ ทำให้ได้มาตรฐานทางวิชาการประวัติศาสตร์อันทันสมัยระดับสากล ซึ่งกว้างขวางและลึกซึ้งกว่าประวัติศาสตร์แบบที่ต้องการให้รักชาติอย่างคับแคบ ก่อให้เกิดความตื่นตัวในการศึกษาประวัติศาสตร์ในฐานะที่เป็นศาสตร์แขนงหนึ่งของ “วิทยาศาสตร์สังคม” ไม่ใช่ในฐานะตำนาน หรือเครื่องมือเสริมส่ง “ชาตินิยม” เท่านั้น แม้จะเป็นสารคดีอิงพระราชประวัติของพระมหากษัตริย์พระองค์เดียว คือสมเด็จพระนเรศวรมหาราช แต่สามารถสะท้อนประวัติศาสตร์ไทยสมัยกรุงศรีอยุธยา และความสัมพันธ์กับอาณาจักรรอบข้างได้เป็นอย่างดี โดยมีกระบวนการค้นคว้าข้อมูลทั้งจากเอกสารชั้นต้นจากการสัมภาษณ์บุคคล และจากการลงพื้นที่จริงในประเทศไทยและสหภาพพม่า มานำเสนอด้วยภาษาสำนวนชวนอ่าน เข้าใจง่าย มีลีลาการร้อยเรียงเชิงวรรณศิลป์ มีการอ้างอิงหลักฐานจูงใจให้น่าเชื่อถืออย่างเหมาะควรกับสารคดี ไม่มากจนกลายเป็นหนังสือตำราที่น่าสนใจสำหรับนักวิชาการเท่านั้น ทั้งยังมีการศึกษาสภาพภูมิศาสตร์ ณ สถานที่จริงในประวัติศาสตร์มาอ้างอิงให้หนักแน่นยิ่งขึ้น การเป็นสารคดีที่นำเสนอแนวคิดใหม่ในเชิงประวัติศาสตร์ ทำให้ผู้อ่านที่ไม่มีพื้นฐานมาก่อน อาจต้องทำความเข้าใจ และอ่านหนังสือเล่มอื่น ๆ เพิ่มเติม ซึ่งสารคดีเล่มนี้ก็ทำหน้าที่แนะนำหนังสือที่ควรอ่านประกอบด้วยอย่างรอบด้าน  ก่อให้เกิดบรรยากาศการศึกษาประวัติศาสตร์ใหม่ในเชิงสร้างสรรค์

ตามรอยเจ้าอนุวงศ์ คลี่ปม ประวัติศาสตร์ ไทย-ลาว

สารคดีเชิงประวัติศาสตร์ที่เสนอแนวคิดใหม่ ด้วยวิธีการศึกษาค้นคว้าใหม่เกี่ยวกับประวัติศาสตร์ความสัมพันธ์ไทยกับประเทศเพื่อนบ้าน ทำให้มีการประเมินสถานะของบุคคลในประวัติศาสตร์ไทย-ลาว คือ เจ้าอนุวงศ์แห่งกรุงเวียงจันทน์ ด้วยมุมมองใหม่ที่แตกต่างจากกรอบความคิดทางประวัติศาสตร์ชาตินิยมแบบเดิม ๆ จึงมีบทบาทสำคัญยิ่ง ในการจุดประกายความคิด ให้คนไทยรู้จักตนเอง รู้จักเพื่อนบ้าน หรืออย่างน้อยที่สุดคือรู้จักเอาใจเขา มาใส่ใจเรา อันเป็นคุณสมบัติพื้นฐานของความสัมพันธ์ฉันเพื่อนมนุษย์ และโดยเฉพาะอย่างยิ่ง คือความสัมพันธ์ฉันเพื่อนบ้านที่สนิทชิดเชื้อดั่งญาติมิตรเฉกเช่นลาว

2310 อวสานกรุงศรีฯ

๒๓๑๐ อวสานกรุงศรีฯ ของ สุเจน กรรพฤทธิ์ เป็นสารคดีเชิงประวัติศาสตร์ที่เป็ดองค์ความรู้ใหม่ในเรื่องที่ผู้อ่านอาจคุ้นเคย แต่เนื่องจากมีหลักฐานและการตีความใหม่เกี่ยวกับกรณีเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่สอง การที่ผู้เขียนเลือกนำเสนอเรื่องนี้ ถือเป็นความกล้าหาญและเป็นก้าวสำคัญในวงการประวัติศาสตร์ ด้วยสำนวนการเขียนที่ตรงไปตรงมาและให้ข้อมูลพร้อมการวิเคราะห์ที่น่าเชื่อถือและอ่านสนุกไปพร้อมกัน ด้วยเหตุผลดังกล่าวคณะกรรมการจึงมีมติให้ ๒๓๑๐ อวสานกรุงศรีฯ ของ สุเจน กรรพฤหธิ์ ได้รับรางวัลรองชนะเลิศอันดับ ๒ รางวัลเซเว่นบุ๊คอวอร์ด ประเภทสารคดี ประจำปีพุทธศักราช ๒๕๖๑