รางวัลรองชนะเลิศอันดับหนึ่ง

เป็นเรื่องของเด็กชายจากสังคมเมืองที่ต้องไปอยู่ชนบทเพื่อรักษาโรคตามแนวธรรมชาติบำบัด ทำให้เขาเรียนได้เรียนรู้สิ่งใหม่ๆ จากสังคมชนบทที่สงบเงียบและอบอุ่น มีกลวิธีการเขียนที่ดีสามารถแทรกสาระความรู้ได้อย่างแยบยล เป็นการสร้างจิตสำนึกการอนุรักษ์ธรรมชาติและแหล่งเรียนรู้ทางธรรมชาติได้เป็นอย่างดี

พญาอินทรีเป็นหนังสือรวมเรื่องสั้นที่มีเนื้อหาหลากหลาย จากข้อมูลร่วมสมัยในมุมมองของนักหนังสือพิมพ์ ผู้ประพันธ์นำเสนอความเป็นไปและปัญหาของผู้คนต่างชนชั้นที่เกิดขึ้นในสังคม ทั้งด้านการเมือง วิทยาศาสตร์ และชีวิตได้อย่างสร้างสรรค์น่าสนใจด้วยกลวิธีการนำเสนอที่ชวนติดตามตั้งแต่ต้นจนจบ ในภาพรวม เรื่องสั้นในหนังสือ “พญาอินทรี” สามารถสื่อแนวคิด อารมณ์และความรู้สึกได้เข้มข้นจริงจัง ด้วยสำนวนโวหารที่มีสีสันมีชีวิตชีวาและทรงพลัง ทำให้ผู้อ่านสามารถเข้าใจเรื่องและเห็นภาพได้กระจ่างชัด

ผู้เขียนเข้าไปเก็บข้อมูลในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ในพื้นที่เสี่ยงภัยด้วยตัวเองเป็นเวลานาน 1 ปีเต็ม ถือเป็นการเก็บข้อมูลงานสารคดีที่ต้องอุทิศตัวมาก ความโดดเด่นสำหรับหนังสือเล่มนี้คือ การมุ่งถ่ายทอดชีวิตของผู้คนในแง่มุมที่ลึกซึ้ง พร้อมกับกลวิธีการเขียนที่มีวรรณศิลป์สะเทือนใจ และผู้เขียนยังแสดงความสามารถเล่ารายละเอียดปลีกย่อยอย่างระทึกใจ น่าอ่านและชวนติดตาม จึงสร้างความเข้าใจในระดับลึกซึ้งต่อปัญหาที่กำลังเกิดขึ้นในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ได้เป็นอย่างดี

ในวารวัน ผลงานของปิยะพร ศักดิ์เกษม เป็นนวนิยายอิงประวัติศาสตร์ที่กำหนดกรอบเวลาตั้งแต่พุทธศักราช 2445 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จนถึงพุทธศักราช 2486 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดลกินระยะเวลารวม 4 แผ่นดิน หากแต่เป็น “สี่แผ่นดินฉบับบางปลาสร้อย” เพราะในวารวันเป็นเรื่องราวของประวัติศาสตร์ท้องถิ่น ชุมชนบางปลาสร้อย จังหวัดชลบุรี ที่ผู้เขียนเล่าผสานไปกับชีวประวัติของแม่วัน ตัวละครเอก ซึ่งเป็นศูนย์กลางของเรื่อง แม่วันเป็นตัวละครที่เป็นแบบฉบับของคนดีที่สมบูรณ์แบบ เพราะพูดดี คิดดี ทำดี ซื่อสัตย์ ขยัน มัธยัสถ์ อดทน ตลอดเวลาตั้งแต่เด็กจนเป็นผู้ใหญ่ ทั้ง ๆ ที่ชีวิตของแม่วันต้องเผิชญกับความทุกข์ยากทั้งทางกายและใจอย่างมากมายจากแม่เลี้ยงและพี่น้องต่างมารดา ซึ่งทั้งด่าว่าเสียดสี โกงสมบัติ ขโมยทอง ปองร้อยหมายข่มขืน  จนถึงโพนทะนาให้เสียชื่อ แม่วันลูกกำพร้ากลับเป็นเหมือนเหล็กทนไฟ ยิ่งทุกข์ยิ่งแข็งแกร่ง สามารถเลี้ยงชีวิตตามลำพังหลังย่ายายตายด้วยการรับจ้างทำงานทุกอย่างโดยไม่รังเกียจ คุณความดีของแม่วันได้รับการตอบสนองในที่สุด ได้แต่งงานกับผู้ชายที่ดี สร้างฐานะได้มั่นคง สุดท้ายสามีเสียชีวิตไปก่อน แม่วันก็เป็นผู้หญิงเก่งที่สามารถดูแลลูก ๆ บริวารและกิจการอาชีพได้อย่างไม่บกพร่อง ส่วนแม่เลี้ยงและพี่น้องต่างมารถาทั้งของฝ่ายแม่วันและนายเทิดสามีต่างก็มีชีวิตตกต่ำ พินาศฉิบหายไปตามกรรม นวนิยายเรื่องนี้จึงมีแก่นเรื่องแสดงให้เห็นว่าทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว หรือคนดีย่อมตกน้ำไม่ไหล ตกไฟไม่ไหม้ การสร้างตัวละครเป็นคนดี คนชั่ว ชัดเจน ก็จัดเป็นตัวละครแบบฉบับเช่นเดียวกับแก่นเรื่อง แต่จุดเด่นของนวนิยายเรื่องนี้อยู่ที่การสอดร้อยประวัติศาสตร์ท้องถิ่นเข้าไปในเนื้อหาเรื่องราวของตัวละครได้อย่างกลมกลืน  ทั้งเรื่องประเพณี อาชีพ สิ่งศักดิ์สิทธิ์ ตำนานสถานที่  โบราณสถาน ตลอดจนเหตุการณ์สำคัญในช่วงเวลาต่าง ๆ เช่น การเสด็จประพาสบางปลาสร้อยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณีพระบรมราชินีเสด็จประพาสเมืองชลบุรี เป็นต้น ในวารวันจึงบันทึกอดีตไว้ เป็นนวนิยายที่ให้อรรถรสและมีวรรณศิลป์

เป็นเรื่องราวของความผูกพันระหว่างเด็กชายกลุ่มหนึ่ง ที่จังหวัดทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือริมฝั่งแม่น้ำโขงซึ่งเติบโตมาด้วยกัน  เด็ก ๆ กลุ่มนี้มีหลายเชื้อชาติ ทั้งไทย ญวน จีน ลาว แม้มีความขัดแย้งกันบ้าง แต่ทุกคนก็รัก และสามัคคีกันโดยมีกีฬาฟุตบอลเป็นสื่อกลาง เมื่อทีมฟุตบอลของพวกเขามีความสามารถมากขึ้น จึงมีการจัดแข่งขันฟุตบอลเพื่อเชื่อมความสามัคคีระหว่างเยาวชนไทย-ลาว ขึ้น ในการแข่งขันจึงมีทั้งความขัดแย้งด้วยความรักเชื้อชาติ และความต้องการเอาชนะ แต่สุดท้ายด้วยความตระหนักใน “มิตรภาพ” และความยึดมั่นในสิ่งเดียวกัน ทั้งสองฝ่ายจึงปรองดองกันได้   ผู้ประพันธ์ ผูกเรื่องราวขึ้นได้อย่างสมจริงตามธรรมชาติของวัยรุ่นที่ชื่นชอบการเล่นฟุตบอล และสามารถนำเสนอกติกาการเล่นสอดแทรกไปในเนื้อเรื่องอย่างกลมกลืน  ด้วยภาษาที่สละสลวยสอดคล้องกับเนื้อเรื่องและตัวละคร ตลอดจนสร้างอารมณ์ของเด็ก ๆ ผู้เล่นกีฬาได้อย่างสมจริง

เป็นเรื่องราวของลูกสุนัข ชื่อ ซีเปีย ที่คนงานก่อสร้างนำมาเลี้ยง แต่เมื่อย้ายบ้านก็ทิ้งมันไว้ มันจึงเฝ้าคอย และรู้ว่าถูกทิ้ง จึงต้องผจญภัยไปตามลำพัง จนกระทั่งได้พบกับสุนัขใจดีที่ช่วยเหลือให้พ้นอันตรายจากสุนัขจรจัด และได้ไปอาศัยอยู่กับบ้านคนใจดี ที่รับเลี้ยงสุนัขไว้หลายตัว และรักสัตว์เลี้ยงเหมือนลูก ซีเปีย ได้รับการดูแลอย่างดี และมันก็ทำตัวให้มีประโยชน์ และช่วยเหลือสุนัขของเพื่อนบ้านที่ถูกขโมยไป  มันคิดฝันว่าจะเป็นสุนัขตำรวจ  ซีเปียสามารถช่วยเหลือสุนัขเหล่านั้นได้สำเร็จ แม้จะบาดเจ็บสาหัส แต่ก็รอดชีวิตมาได้ จึงชนะใจทุกคนแม้แต่เพื่อนบ้านที่เคยไม่ชอบมัน   ผู้ประพันธ์ สามารถบอกเล่าเรื่องราว และความรู้สึกของสัตว์เลี้ยงที่ถูกทอดทิ้งได้ดี ภาษาราบรื่น สละสลวย และเหมาะกับสถานการณ์ในเรื่อง มีอารมณ์คล้อยตามในขณะอ่าน แสดงให้เห็นถึงความรัก ความเมตตาของคนที่มีต่อสัตว์เลี้ยง ภาพประกอบสวยงาม ตรงตามเนื้อหา และสื่ออารมณ์ของตัวละครได้ดี

ด้วยปีก…และถั่วพู เป็นเรื่องของ “พู่กัน” เด็กหญิงวัย 4-5 ขวบ ในครอบครัวที่พรั่งพร้อมด้วย พ่อ แม่ และญาติผู้ใหญ่ในชนบทภาคใต้ ซึ่งแวดล้อมด้วยธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ และสดชื่นงดงาม ทำให้เด็กหญิงผู้ที่มีชีวิตที่อบอุ่น เป็นสุขและมีพัฒนาการที่ดีทั้งทางร่างกายและอารมณ์   ผู้เขียนนำเสนอเรื่องราวที่ให้ความรู้สึกอบอุ่น น่ารักด้วยสำนวนภาษาที่สละสลวย เป็นธรรมชาติ ชวนติดตาม สอดแทรกสาระ และความรู้สึกที่เกี่ยวข้องได้อย่างแนบเนียน ทั้งในเรื่องการอบรมดูแลเด็ก สภาพแวดล้อมทางธรรมชาติ พืชพันธุ์ไม้และสัตว์ ทั้งยังเสนอภาพชีวิตของคนในท้องถิ่น ซึ่งแม้มีความแตกต่างทางศาสนาและวัฒนธรรม แต่ก็ยังอยู่ร่วมกันอย่างเป็นมิตรและมีความสุขได้

อยู่ในระหว่างการก่อสร้าง เป็นหนังสือรวมเรื่องสั้น ที่สะท้อนภาพสังคมไทยว่ายังอยู่ในช่วงเวลาแห่งการก่อสร้าง เพื่อให้เป็นสังคมที่สมบูรณ์ในอนาคต ผู้แต่งเน้นให้เห็นปัญหาขณะ “ก่อสร้าง” ว่าเต็มไปด้วยอุปสรรคนานัปการ ต้องอาศัยระยะเวลา สติปัญญา พลังความคิดและจิตสำนึกของสมาชิกในสังคม ผู้แต่งนำเสนอเนื้อหาอันหลากหลาย ซึ่งเป็นเรื่องธรรมดาที่เห็นและเป็นอยู่ แต่มักถูกมองผ่านเลยอย่างไม่ใส่ใจอย่างจริงจัง โดยนำมาเสนอด้วยกลวิธีอันแตกต่าง เช่น การเล่าเรื่องแบบใช้เหตุการณ์คู่ขนาน การเล่าเรื่องแบบใช้นิทานเปรียบเทียบ การใช้สัญลักษณ์ ฯลฯ  ที่น่าสนใจคือผู้แต่งแสดงถึงความสามารถในด้านการใช้ภาษาได้อย่างมีวรรณศิลป์ รู้จักพลิกแพลงการใช้ถ้อยคำอย่างมีนัยยะ เด่นด้วยโวหารเสียดสี ประชดประชันแต่แฝงไว้ด้วยอารมณ์ขัน ทำให้เรื่องมีสีสัน มีชีวิตชีวาน่าอ่าน ชวนติดตาม

สะพานแสงคำเป็นนวนิยายรัก ซึ่งผู้เขียนนำเรื่องราวในอดีตช่วงที่รัฐต่าง ๆ แถบล้านนากำลังเผชิญกับวิกฤตการณ์ครั้งสำคัญ เมื่อลัทธิล่าอาณานิคมของชาติตะวันตกแผ่มาถึงพร้อม ๆ กับการขยายอิทธิพลของรัฐใหญ่อย่างสยาม มาโยงใยเข้ากับยุคปัจจุบันซึ่งผู้คนต่างก็ต้องต่อสู้ดิ้นรนเพื่อดำเนินชีวิตในโลกที่ลัทธิทุนนิยมและวัตถุนิยมกำลังครอบงำอยู่   โดยมี “สะพานแสงคำ” ในภาพเขียนภาพหนึ่งเป็นทางเชื่อม เมื่อใดที่เมษาริน ตัวละครเอกของเรื่องก้าวข้ามสะพานนั้น เธอก็ได้เดินทางย้อนเวลาไปกว่าร้อยปี ได้เข้าไปเป็นพยานร่วมรู้เห็นเส้นทางชีวิตของ “คำประพาฬ”  หรือ “เจ้าเอื้อย” เจ้าหญิงแห่งรัฐล้านนา ตั้งแต่ยังเป็นเด็กหญิงตัวน้อยจนเติบใหญ่เป็นหญิงสาวผู้งามพร้อม และในขณะเดียวกันก็ได้ร่วมสัมผัสกับโลกรอบตัวของเจ้าหญิง  ซึ่งมีทั้งความขัดแย้งทางการเมือง การช่วงชิงผลประโยชน์ ความรัก ความแค้น ความเกลียดชัง  และการทรยศหักหลัง      การเดินทางข้าม “สะพานแสงคำ”  กลับไปสู่อดีตแต่ละครั้ง  ไม่เพียงทำให้ “เมษาริน” (และผู้อ่าน)ได้รับรู้และระทึกใจไปกับชะตากรรมของเจ้าเอื้อยรวมทั้งเหตุการณ์บ้านเมืองของยุคนั้นเท่านั้น    แต่ยังทำให้เธอมองผู้คนและภาวะการณ์ที่แวดล้อมตัวเธออยู่ในโลกปัจจุบันด้วยทัศนะที่แจ่มกระจ่างขึ้นเรื่อย ๆ  จนนำไปสู่การเข้าใจ “ความจริงและความลวง” ในตอนสุดท้ายของเรื่อง ปิยะพร ศักดิ์เกษม ได้ค้นคว้าหาข้อมูลและใช้ความสามารถในเชิงวรรณศิลป์พรรณนาภาพเหตุการณ์ในประวัติศาสตร์สมัยนั้นอย่างมีชีวิตชีวาและสมจริง ทั้งยังสอดรับกับเรื่องราวและตัวละครที่เธอจินตนาการขึ้นได้แนบเนียนลงตัว   ทำให้สะพานแสงคำ เป็นนวนิยายรักข้ามภพข้ามเวลาที่มีเสน่ห์ชวนติดตาม สมควรได้รับรางวัลรองชนะเลิศอันดับ 1 รางวัลเซเว่นบุ๊คอวอร์ด ประจำปี 2551

“ระเบียงตะวัน” ของสุขุมพจน์ คำสุขุม โดยภาพรวมผู้เขียนเสนอเรื่องราวอดีต ที่เป็น ‘ร่องรอยการพบ-พรากของชีวิต’ อ่านแล้วทำให้หวนระลึกถึงบรรยากาศเก่า ๆ ที่เต็มไปด้วยเสน่ห์มนต์ขลัง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสังคมชนบท ซึ่งบรรยากาศเหล่านั้นแม้แต่ในยุคปัจจุบันก็ยังคงอยู่ เนื้อหาค่อนข้างหลากหลาย ทั้งเรื่องราวชีวิตผู้คน สังคม รวมถึงฉายภาพสะท้อนปัญหาต่าง ๆ โดยผู้เขียนไม่สรุปว่าต้องทำอย่างนั้น ต้องทำอย่างนี้ ปล่อยให้ผู้อ่านได้คิดเอง นี่คือเสน่ห์ และเสน่ห์อีกอย่างในงานเล่มนี้ คือ มีอารมณ์ขัน ในส่วนของเชิงชั้นทางวรรณศิลป์ ถือว่าชั้นเชิงดี มีความชัดเจน แม่นยำในฉันทลักษณ์           “นัยน์ตาใสซื่อสื่อสัมผัส                                  แจ่มชัดเป็นมิตรไร้ปริศนา ถ้อยคำชาวบ้านไร้มารยา                                     ดวงหน้าดวงใจมิไกลกัน แลกเปลี่ยนความรัก  แลกผักหญ้า                                   ปูปลากุ้งหอยมาก-น้อยนั่น ราคาสูงต่ำไม่สำคัญ                                           หมู่บ้านผูกพันแบ่งปันกิน”   หรือ…           “พวกผู้แทนเชื่อไม่ได้  มึงไม่รู้                      มึงเชื่อกูอีวันทา  มึงอย่าขำ  มันแจกเงินแจกทองมึงต้องจำ                                      รับแล้วทำเออออ  ป้อยอมัน”

“เรือนสีรุ้ง”  เป็นวรรณกรรมเยาวชนบอกเล่าเรื่องราวของสิ่งของในพิพิธภัณฑ์วัดท่าพูด อำเภอ สามพราน จังหวัดนครปฐม เป็นการเรียนรู้ของเด็กหญิงวัย 10 ขวบ ผ่านการบอกเล่าของครอบครัวและชุมชน มีการให้ความรู้เรื่องภูมิปัญญาท้องถิ่น แต่ไม่ทิ้งความบันเทิงในรูปแบบนวนิยาย มีปมเรื่องราวให้ติดตาม   มีอารมณ์สะเทือนใจพอสมควร โดยเรียงร้อยขึ้นจากเหตุการณ์ที่เคยเกิดขึ้นจริงในท้องถิ่น นับเป็นสาระนิยายที่สามารถนำไปใช้อ้างอิงบอกเล่าต่อในฐานะหน้าหนึ่งของ “ประวัติศาสตร์สามัญชน” ได้  

“จากสายน้ำสู่นคร”  ของประกาศิต  คนไว  เป็นหนังสือรวมเรื่องสั้นซึ่งสะท้อนภาพธรรมชาติและชีวิตความเป็นอยู่ของผู้คนในสังคมชนบทที่ห่างไกล  หนังสือเรื่องนี้นอกจากให้ความรื่นรมย์แล้ว ยังมีสาระที่ก่อให้เกิดความเข้าใจพฤติกรรม ความคิด และปัญหาที่ชาวชนบทเผชิญ  เช่น ปัญหาเกี่ยวกับความยากจน ทำให้ต้องดิ้นรนต่อสู้เพื่อความอยู่รอด และเพื่อชีวิตที่ดีกว่า ปัญหาที่เกิดจากความเจริญทางวัตถุ ซึ่งนำความเสื่อมโทรมมาสู่ธรรมชาติ  ปัญหายาเสพติด การพนัน และการเอารัดเอาเปรียบกัน นอกจากนี้ เนื้อหายังกระตุ้นให้เกิดจิตสำนึกที่ดีงามในด้านความรัก ความกตัญญู ความเมตตา มิตรภาพ และการอนุรักษ์ธรรมชาติ ผู้แต่งนำเสนอเรื่องต่าง ๆ โดยผ่านชะตากรรมของตัวละครที่หลากหลาย ทั้งเด็ก ผู้ใหญ่ ชาย หญิง และสัตว์ได้อย่างชัดเจน สมจริง ชวนติดตามด้วยภาษาที่สละสลวย ง่าย และงดงาม

เป็นหนังสือบอกเล่าชีวิตที่ยืนนานถึงกว่า 95 ปี ของท่านผู้หญิงพูนศุข พนมยงค์ ที่ได้ประสบรู้เห็น รู้สึก และผจญกรรมต่อเนื่องยาวนาน อันเป็นส่วนหนึ่งของประวัติศาสตร์การเมืองไทยสมัยหลังเปลี่ยนแปลงการปกครอง 2475 ซึ่งได้แสดงให้เห็นถึงความซื่อสัตย์ ความรู้ ความสามารถ ความอดทน และความเสียสละ เพื่อบ้านเมืองของท่านผู้หญิง ที่สมควรได้รับความเคารพนับถือและยกย่องของอนุชนไทยรุ่นหลังเป็นอย่างมาก ที่สำคัญคือยังสะท้อนแนวคิดเรื่องความเท่าเทียมกันระหว่างมนุษย์ สิทธิ เสรีภาพ ความรักชาติ รักอธิปไตย และการต่อสู้เพื่อความถูกต้องดีงาม ผู้เขียนใช้เวลาทั้งชีวิตเล่าเรื่องตัวเองที่สัมพันธ์กับประวัติศาสตร์การเมืองในช่วงเวลานั้นได้อย่างน่าสนใจ ตื่นเต้น และมีชีวิตชีวา เหนือสิ่งอื่นใดเป็นการเปิดเผยข้อเท็จจริงที่เป็นบทเรียนทางประวัติศาสตร์ ซึ่งผู้เขียนได้สัมผัสด้วยตนเอง ยากที่คนอื่นจะได้มีโอกาสเจอ จึงแม้ว่าจะเป็นหนังสือประวัติส่วนบุคคล แต่เป็นบุคคลที่เข้าไปเกี่ยวข้องกับประวัติศาสตร์การเมืองไทยสมัยหนึ่ง อัตชีวิตประวัติของท่านผู้หญิงจึงสะท้อนภาพการเมืองไทยได้อย่างน่าสนใจ โดยใช้ภาษาสำนวนที่กระชับ เรียบง่าย ตรงไปตรงมา อันเป็นความงดงามทางวรรณศิลป์อย่างหนึ่งที่ชวนให้อ่านตั้งแต่ต้นจนจบ นับเป็นบันทึกที่มีค่าเชิงประวัติศาสตร์อย่างหาอะไรมาแทนได้ยาก

ตะวันเบิกฟ้า  บทประพันธ์ของปิยะพร  ศักดิ์เกษม  เป็นเรื่องราวของชีวิตในครอบครัวใหญ่ที่ฉายภาพของสังคมไทยในช่วง พ.ศ. 2498 ถึงราว พ.ศ.2506  อันเป็นช่วงเหตุการณ์ที่สังคมไทยเพิ่งผ่านพ้นสงครามโลกครั้งที่สองมา ความผันผวนของเหตุการณ์ในสังคมไทยขณะนั้นได้ส่งผลกระทบต่อชีวิตและความเป็นอยู่ของคนไทยโดยส่วนรวม  แต่ทว่าครอบครัวใหญ่ซึ่งมีประมุขของครอบครัวเป็นคนเด็ดขาด  เรียบง่าย วางชีวิตของทุกคนในครอบครัวให้ดำรงอยู่ได้ด้วยระเบียบของศีลธรรมจรรยา อีกทั้งยังแก้ไขปัญหาของครอบครัวอย่างใช้สติปัญญา จึงประคับประคองให้ชีวิตของทุกคนในครอบครัวดำเนินไปด้วยความผาสุก  แต่กระนั้นผู้ประพันธ์ก็ชี้ให้เห็นว่าคนในครอบครัวเดียวกัน ก็มิได้มีความคิดและแนวทางในการดำเนินชีวิตในทางเดียวกัน  ผู้ประพันธ์ได้สร้างตัวละครที่เป็นคู่เปรียบเทียบอันแสดงให้เห็นถึงฝ่ายที่ใช้ชีวิตอย่างเรียบง่ายและมีสติ  กับอีกฝ่ายที่ดำเนินชีวิตอยู่ในความลุ่มหลง  ปล่อยให้โมหะและโทสะเข้าครอบงำ จนกระทั่งต้องเป็นฝ่ายพ่ายแพ้ในที่สุด นวนิยายเรื่องตะวันเบิกฟ้า  จึงเป็นนวนิยายที่ชี้ให้เห็นถึงปรัชญาการดำเนินชีวิตในทางที่ถูกที่ควร และเป็นนวนิยายที่แสดงให้เห็นว่าชีวิตมนุษย์ล้วนตกอยู่ภายใต้เงื่อนไขของครอบครัว  ความรัก  สังคม  เครือญาติ  และแม้กระทั่งจิตใจตนเอง  ปัจจัยเหล่านี้ทำให้มนุษย์ตกอยู่ภายใต้ชะตากรรมบางอย่าง  มนุษย์จึงจะต้องใช้ชีวิตอย่างมีสติและมีปัญญา จุดเด่นของนวนิยายเรื่องนี้คือกลการประพันธ์ซึ่งเสนอให้เห็นถึงวิธีการเล่าเรื่องที่ค่อย ๆ เปิดเผยบุคลิกลักษณะของตัวละครให้ผู้อ่านได้ทราบและติดตาม โดยการใช้ลีลาภาษาที่เปี่ยมไปด้วยวรรณศิลป์  เป็นภาษาเก็บละเอียดทำให้ผู้อ่านเห็นภาพตามที่ผู้ประพันธ์ต้องการสื่อออกมา และยังนำเรื่องราวในอดีตอันเป็นรายละเอียดของฉากในเรื่องมาสอดแทรกไว้ได้อย่างเหมาะเจาะลงตัว นวนิยายเรื่องตะวันเบิกฟ้า จึงเป็นนวนิยายที่มีแง่งามทั้งทางด้านวรรณศิลป์  เป็นนวนิยายที่เสนอให้เห็นมุมมองเกี่ยวกับชีวิตอันจะเป็นแบบอย่างให้แก่ผู้อ่านได้ และยังเป็นนวนิยายที่มีคุณค่าในฐานะบันทึกประวัติศาสตร์สังคมได้อย่างมีชีวิตชีวาอีกด้วย

“ฝากโลกนี้ไว้ในหัวใจเธอ”  ของ “กอนกูย”  เป็นผลงานสะท้อนปัญหาสังคม การเมือง เศรษฐกิจ และครอบคลุมถึงวิถีชีวิต (ต้องสู้) ของคนธรรมดาสามัญ เนื้อหามีความหลากหลาย นั่นหมายรวมถึงความรัก ความฝันด้วย โดยผู้เขียนแบ่งออกเป็น 4 ส่วน เริ่มจากภาค 1 พิธีกรรมอำพราง  ภาค 2 ก้าวต่างกลางฟ้าหม่น  ภาค 3 เหนือแผ่นดินชีพดิ้นรน  และภาค 4 เห็นผลของหัวใจ… ด้วยเนื้อหาสาระและข้อมูลที่ทันสมัย หนักแน่น ชัดเจนในประเด็น ลีลาอารมณ์กวีมีพลัง… “ขอบคุณ…น้ำตาลูกผู้ชาย                   ที่สื่อภาพความหมายหลายความต่าง ชีวิตซึ่งมิท้อต่อทิศทาง                       คงมีบ้างหนึ่งฝันนั้นเป็นจริง ขอบคุณ…สมจิตร จงจอหอ                 ที่ช่วยต่อความหวังตั้งทุกสิ่ง น้ำตาคุณ-น้ำตาใคร ได้แอบอิง              น้ำตาฉัน…สลัดทิ้งความท้อแท้”