เซเว่นบุ๊คอวอร์ด ครั้งที่ 5

เป็นเรื่องราวของความผูกพันระหว่างเด็กชายกลุ่มหนึ่ง ที่จังหวัดทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือริมฝั่งแม่น้ำโขงซึ่งเติบโตมาด้วยกัน  เด็ก ๆ กลุ่มนี้มีหลายเชื้อชาติ ทั้งไทย ญวน จีน ลาว แม้มีความขัดแย้งกันบ้าง แต่ทุกคนก็รัก และสามัคคีกันโดยมีกีฬาฟุตบอลเป็นสื่อกลาง เมื่อทีมฟุตบอลของพวกเขามีความสามารถมากขึ้น จึงมีการจัดแข่งขันฟุตบอลเพื่อเชื่อมความสามัคคีระหว่างเยาวชนไทย-ลาว ขึ้น ในการแข่งขันจึงมีทั้งความขัดแย้งด้วยความรักเชื้อชาติ และความต้องการเอาชนะ แต่สุดท้ายด้วยความตระหนักใน “มิตรภาพ” และความยึดมั่นในสิ่งเดียวกัน ทั้งสองฝ่ายจึงปรองดองกันได้   ผู้ประพันธ์ ผูกเรื่องราวขึ้นได้อย่างสมจริงตามธรรมชาติของวัยรุ่นที่ชื่นชอบการเล่นฟุตบอล และสามารถนำเสนอกติกาการเล่นสอดแทรกไปในเนื้อเรื่องอย่างกลมกลืน  ด้วยภาษาที่สละสลวยสอดคล้องกับเนื้อเรื่องและตัวละคร ตลอดจนสร้างอารมณ์ของเด็ก ๆ ผู้เล่นกีฬาได้อย่างสมจริง

เป็นเรื่องราวของลูกสุนัข ชื่อ ซีเปีย ที่คนงานก่อสร้างนำมาเลี้ยง แต่เมื่อย้ายบ้านก็ทิ้งมันไว้ มันจึงเฝ้าคอย และรู้ว่าถูกทิ้ง จึงต้องผจญภัยไปตามลำพัง จนกระทั่งได้พบกับสุนัขใจดีที่ช่วยเหลือให้พ้นอันตรายจากสุนัขจรจัด และได้ไปอาศัยอยู่กับบ้านคนใจดี ที่รับเลี้ยงสุนัขไว้หลายตัว และรักสัตว์เลี้ยงเหมือนลูก ซีเปีย ได้รับการดูแลอย่างดี และมันก็ทำตัวให้มีประโยชน์ และช่วยเหลือสุนัขของเพื่อนบ้านที่ถูกขโมยไป  มันคิดฝันว่าจะเป็นสุนัขตำรวจ  ซีเปียสามารถช่วยเหลือสุนัขเหล่านั้นได้สำเร็จ แม้จะบาดเจ็บสาหัส แต่ก็รอดชีวิตมาได้ จึงชนะใจทุกคนแม้แต่เพื่อนบ้านที่เคยไม่ชอบมัน   ผู้ประพันธ์ สามารถบอกเล่าเรื่องราว และความรู้สึกของสัตว์เลี้ยงที่ถูกทอดทิ้งได้ดี ภาษาราบรื่น สละสลวย และเหมาะกับสถานการณ์ในเรื่อง มีอารมณ์คล้อยตามในขณะอ่าน แสดงให้เห็นถึงความรัก ความเมตตาของคนที่มีต่อสัตว์เลี้ยง ภาพประกอบสวยงาม ตรงตามเนื้อหา และสื่ออารมณ์ของตัวละครได้ดี

ด้วยปีก…และถั่วพู เป็นเรื่องของ “พู่กัน” เด็กหญิงวัย 4-5 ขวบ ในครอบครัวที่พรั่งพร้อมด้วย พ่อ แม่ และญาติผู้ใหญ่ในชนบทภาคใต้ ซึ่งแวดล้อมด้วยธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ และสดชื่นงดงาม ทำให้เด็กหญิงผู้ที่มีชีวิตที่อบอุ่น เป็นสุขและมีพัฒนาการที่ดีทั้งทางร่างกายและอารมณ์   ผู้เขียนนำเสนอเรื่องราวที่ให้ความรู้สึกอบอุ่น น่ารักด้วยสำนวนภาษาที่สละสลวย เป็นธรรมชาติ ชวนติดตาม สอดแทรกสาระ และความรู้สึกที่เกี่ยวข้องได้อย่างแนบเนียน ทั้งในเรื่องการอบรมดูแลเด็ก สภาพแวดล้อมทางธรรมชาติ พืชพันธุ์ไม้และสัตว์ ทั้งยังเสนอภาพชีวิตของคนในท้องถิ่น ซึ่งแม้มีความแตกต่างทางศาสนาและวัฒนธรรม แต่ก็ยังอยู่ร่วมกันอย่างเป็นมิตรและมีความสุขได้

อัลฟ่า โอเมก้า ไล่ล่าหาความตายเป็นเรื่องสั้นแนววิทยาศาสตร์ ซึ่งเสนอคำตอบที่มนุษย์เคยตั้งคำถามและพยายามดิ้นรนค้นคว้ามานานแสนนานว่าทำไมมนุษย์จึงตาย และจะทำอย่างไรมนุษย์จึงเอาชนะความตายจนมีชีวิตที่เป็นอมตะได้ นี่คือความฝันและความจริงที่เกิดขึ้นในโลกทุกวันนี้ โดยมนุษย์พยายามแสงหากรรมวิธีต่าง ๆ เช่น การทำธนาคารอสุจิ การแช่แข็งศพ การสร้างสเต็มเซลล์ การโคลนนิ่ง ฯลฯ ซึ่งล้วนแต่มีจุดมุ่งหมายที่จะเอาชนะความตาย เพื่อความเป็นอมตะ ในความเป็นจริง มนุษย์ไม่อาจฝืนธรรมชาติได้ แม้เนื้อหาของเรื่องสั้นชุดนี้จะเป็นแนววิทยาศาสตร์ แต่ถ้าพิจารณาสาระที่ผู้แต่งสื่อออกมาก็จะสามารถตีความในเชิงพุทธปรัชญาได้ ว่าความตายของมนุษย์ คือการหลุดพ้นจากทุกสิ่ง และเป็นการบรรลุสูงสุดนั่นเอง

เราหลงลืมอะไรบางอย่างเป็นหนังสือรวมเรื่องสั้น ที่สะท้อนและวิพากษ์วิจารณ์ชีวิตผู้คนในสังคมไทยปัจจุบันที่กำลัง “หลงลืมอะไรบางอย่าง” อันเป็นแก่นสารของชีวิต ทั้งในระดับบุคคล เช่น นักศึกษาที่ใฝ่ฝันจะเป็นนักปฏิวัติ แต่กลับแพ้ตนเองในเรื่องนักปฏิวัติในระดับชุมชน เช่น นักการเมืองท้องถิ่นที่ไร้อุดมการณ์ในเรื่องราวแสงแห่งศรัทธา และในระดับสังคม เช่น อดีตผู้นำวีรชนผู้มีวิถีชีวิตแปลกแยกจากครอบครัวและสังคมในเรื่องฟ้าเดียวกัน ผู้แต่งให้แง่คิดแก่ผู้อ่านว่า วิถีชีวิตแบบใหม่ตามกระแสสังคมโลกที่กำลังรุกล้ำเข้ามาทำให้ค่านิยมที่ดีงามของวิถีชีวิตดั้งเดิมสูญหายไปอย่างน่าเสียดาย และทิ้งท้ายให้ใคร่ครวญว่าทำอย่างไรวิถีชีวิตทั้งสองแบบจึงจะพัฒนาได้อย่างสันติและกลมกลืน หนังสือรวมเรื่องสั้นชุดนี้เป็นงานเขียนที่รังสรรค์ขึ้นเพื่อจรรโลงชีวิตและสังคมไทยร่วมสมัยอย่างมีวรรณศิลป์

หมู่บ้านแอโรบิกเป็นหนังสือรวมเรื่องสั้นที่มีความน่าสนใจทั้งรูปแบบและเนื้อหา ซึ่งสะท้อนถึงผลกระทบจากกระแสวัตถุนิยมและค่านิยมผิด ๆ ที่รุกรานวิถีชีวิตของชาวชนบทในรูปแบบต่าง ๆ  จะเห็นว่าไม่เพียงแต่ชาวบ้านและเยาวชนเท่านั้น แม้กระทั่งบุคคลในวงการศาสนา การศึกษา และการเมือง ก็ทำให้ศีลธรรม จริยธรรมถูกสั่นคลอนอย่างน่าสลดใจ แม้ปัญหาเหล่านี้อาจพบเห็นได้ทั่วไปในสังคม แต่ผู้เขียนก็นำเสนอด้วยชั้นเชิงของเรื่องสั้นที่เข้าใจง่ายแต่งดงาม กระตุกเตือนให้ทุกฝ่ายต้องตั้งหลักทบทวนเพื่อดึงศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์ที่แท้จริงกลับคืนมา

อยู่ในระหว่างการก่อสร้าง เป็นหนังสือรวมเรื่องสั้น ที่สะท้อนภาพสังคมไทยว่ายังอยู่ในช่วงเวลาแห่งการก่อสร้าง เพื่อให้เป็นสังคมที่สมบูรณ์ในอนาคต ผู้แต่งเน้นให้เห็นปัญหาขณะ “ก่อสร้าง” ว่าเต็มไปด้วยอุปสรรคนานัปการ ต้องอาศัยระยะเวลา สติปัญญา พลังความคิดและจิตสำนึกของสมาชิกในสังคม ผู้แต่งนำเสนอเนื้อหาอันหลากหลาย ซึ่งเป็นเรื่องธรรมดาที่เห็นและเป็นอยู่ แต่มักถูกมองผ่านเลยอย่างไม่ใส่ใจอย่างจริงจัง โดยนำมาเสนอด้วยกลวิธีอันแตกต่าง เช่น การเล่าเรื่องแบบใช้เหตุการณ์คู่ขนาน การเล่าเรื่องแบบใช้นิทานเปรียบเทียบ การใช้สัญลักษณ์ ฯลฯ  ที่น่าสนใจคือผู้แต่งแสดงถึงความสามารถในด้านการใช้ภาษาได้อย่างมีวรรณศิลป์ รู้จักพลิกแพลงการใช้ถ้อยคำอย่างมีนัยยะ เด่นด้วยโวหารเสียดสี ประชดประชันแต่แฝงไว้ด้วยอารมณ์ขัน ทำให้เรื่องมีสีสัน มีชีวิตชีวาน่าอ่าน ชวนติดตาม

เด็กทารกแห่งเมืองหมองหม่นเป็นหนังสือรวมเรื่องสั้นที่สะท้อนปัญหาอันหลากหลายของสังคมเมือง ทั้งปัญหาด้านการเมือง เศรษฐกิจ ครอบครัว การศึกษา วิกฤตทางจิตใจและทางปัญญาของคนในสังคม ผู้แต่งเสนอให้เห็นว่าปัญหาดังกล่าวเกิดจากการพัฒนาประเทศไปสู่ความทันสมัย และเกิดจากระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยม ซึ่งมีอิทธิพลต่อการเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตของผู้คนในสังคมไทย ปัญหาที่รุมเร้าผูกโยงอย่างต่อเนื่องเป็นลูกโซ่นี้ส่งผลในด้านลบต่อเด็กและเยาวชนซึ่งจะเป็นกำลังสำคัญของชาติในอนาคต ผู้แต่งนำเสนอเนื้อหาได้อย่างเข้มข้นผ่านการใช้นิทานเปรียบเทียบ และการใช้สัญลักษณ์ ก่อให้เกิดเอกภาพด้านเนื้อหาและกลวิธีการประพันธ์ ความหฤหรรษ์จากการอ่านหนังสือเล่มนี้ได้จากการอ่านสองระดับ คือ ระดับการอ่านในฐานะที่เป็นนิทานสมัยใหม่ และระดับที่ต้องตีความสารอันซับซ้อนและลุ่มลึก แต่ไม่ว่าจะอ่านในระดับใดก็ตาม เด็กทารกแห่งเมืองหมองหม่นก็เป็นวรรณกรรมที่มีความสมบูรณ์พร้อมทั้งด้านเนื้อหาและรูปแบบการประพันธ์

เป็นเรื่องเล่าถึงประสบการณ์ของผู้เขียนที่มีโอกาสเข้าร่วมงานภาวนากับพระภิกษุ ติช นัท ฮันห์ และคณะอีก 80 รูป จากหมู่บ้านพลัม  ประเทศฝรั่งเศสที่เดินทางมาเผยแพร่ที่จังหวัดเชียงใหม่เป็นเวลา 5 วัน เป็นการนำการเจริญสติมาฝึกปฏิบัติในชีวิตประจำวัน ทำให้เข้าถึงธรรมด้วยความตื่นตา ตื่นเต้น และตื่นรู้ จากการที่พระธรรมแห่งเถรวาทพบกับพระธรรมแห่งมหายาน ในที่สุดผู้ปฏิบัติได้สัมผัสร่วมกันถึงความสุขเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน ผู้เขียนนำเสนอภูมิปัญญาในการแสวงหาความสุข โดยไม่เบียดเบียนผู้อื่นตามหลักธรรมทางพุทธศาสนา ผ่านคำสอนของท่านติช นัท ฮันห์ เนื้อหามีประโยชน์ จุดประกายความคิดเชิงสร้างสรรค์แต่เนื่องจากมีสัดส่วนของการเป็นข้อเขียนเชิงบันทึกความทรงจำ  จึงมีความโดดเด่นด้อยกว่าสารคดีภูมิปัญญาโดยตรง

ขณะที่จังหวัดชายแดนใต้ของประเทศไทยมีแต่ข่าวการใช้ความรุนแรงและการสร้างสถานการณ์ร้าย แต่สารคดีเล่มได้สะท้อนให้เห็นความจริง ความดีงาม และความหวังของสังคมในพื้นที่ อันจะเป็นแสงใต้นำไปสู่ความสงบสุขได้ ผู้เขียนนำเสนอภูมิปัญญาชาวบ้านในจังหวัดชายแดนใต้ ด้วยกลวิธีเชิงเรื่องสั้นโดยใช้ภาษาสำนวนสละสลวย ชวนอ่าน ทรงคุณค่าเชิงวรรณศิลป์ เป็นเรื่องที่ใช้ความพยายามในการเก็บข้อมูลโดยละเอียด ผ่านการทำงานในพื้นที่จริงเนื้อหามีประโยชน์ในการสร้างความเข้าใจในวิถีชีวิต จิตใจ อารมณ์ ความรู้สึกของกลุ่มชนที่ถูกมองว่ามีปัญหา  อันนำไปสู่แนวทางสมานฉันท์ของชนในชาติ อย่างไรก็ตามพิจารณาองค์รวมของหนังสือแล้ว เห็นว่ามีสัดส่วนของสารคดีชีวิต และศิลปวัฒนธรรม มาปะปน เช่น ชุมชนคนปีนเขา, ชักพระโคกโพธิ์,  ล่าบรูดา ฯลฯ ทำให้มีความโดดเด่นน้อยลง เมื่อเทียบกับหนังสือที่เป็นสารคดีภูมิปัญญาโดยตรง

เป็นสารคดีอัตชีวประวัติของเด็กจากครอบครัวที่ฐานะไม่ดีในชนบท แต่มีความมานะอดทน ขยันหมั่นเพียรจนเป็นแพทย์ที่มีชื่อเสียงและก้าวหน้าในตำแหน่งหน้าที่ระดับสูงถึงขั้นองคมนตรี หนังสือแสดงให้เห็นถึงคุณค่าของการอบรมสั่งสอนในบ้านว่าเป็นรากฐานสำคัญของสังคม เช่น ความกตัญญูต่อผู้มีพระคุณ  ความรักความสามัคคีในครอบครัว หนังสือแสดงถึงอุดมการณ์ของโรงเรียนที่กำหนดให้คุณธรรมนำความรู้ เป็นการศึกษาเพื่อพัฒนาอุปนิสัยที่ดีงาม ทำให้ชีวิตที่มีความหมาย ผู้เขียนใช้ความสามารถรวบรวมข้อมูลอย่างละเอียด แล้วนำมาเรียบเรียงอย่างเป็นระบบระเบียบ เนื้อหาสาระมีความสำคัญต่อเยาวชนของชาติ สำนวนโวหารมีลีลาให้ชวนอ่าน นำเสนอภูมิปัญญาในการใช้ชีวิตอย่างมีความสุข โดยไม่หลงติดวัตถุ ไม่เบียดเบียนเพื่อนมนุษย์และธรรมชาติ จุดประกายความคิด และพัฒนาสำนึกเชิงสร้างสรรค์ชีวิตและสังคม แต่ทั้งนี้เป็นงานเขียนที่มีสัดส่วนของ สารคดีชีวิต (อัตชีวประวัติ) มากกว่าส่วนที่เป็นภูมิปัญญา จึงทำให้ความโดดเด่นด้อยลง เมื่อเปรียบเทียบกับหนังสือที่เป็นสารคดีภูมิปัญญาโดยตรง

เป็นหนังสือภาพวาดบนผนังโบสถ์ที่แสดงให้เห็นสภาพชีวิตของชาวอีสานในอดีตที่นับวันก็จะค่อยๆ เลือนลางไป เป็นฝีมือช่างวาดพื้นบ้าน แม้จะไม่ประณีตแต่ก็แสดงถึงความบริสุทธิ์จริงใจ เป็นการอนุรักษ์ความดีงามในอดีตของอีสาน ผู้เขียนสามารถรวบรวมภูมิปัญญาของชาวบ้านภาคอีสานได้อย่างน่าอ่านเป็นข้อมูลที่ต้องอาศัยการค้นคว้าอย่างละเอียดและยาวนาน แสดงให้เห็นการทำงานอย่างจริงจังโดยใช้เวลาทุ่มเทในพื้นที่จริง  เทคนิคการเรียงลำดับเรื่องจากอักษร ก-อ ทำให้หนังสือน่าสนใจ นับเป็นวิธีการนำเสนอภูมิปัญญาผ่านศาสนสถาน คือ สิมและโบสถ์ ได้อย่างยอดเยี่ยมและรอบด้าน ไม่ว่าจะเป็นภูมิปัญญาด้านอาชีพทำกิน ศิลปวัฒนธรรมประเพณี ดนตรี การละเล่น การศาสนา โดยใช้ฮูปแต้ม หรือภาพจิตรกรรมฝาผนัง เป็นหลักฐานยืนยันความชาญฉลาดของบรรพบุรุษชาวอีสานอย่างทรงพลัง โดยไม่เพียงแต่อธิบายความหมายและความเป็นมาของรูปสำคัญแต่ละรูป ทว่ายังบรรยายให้เห็นภูมิปัญญาที่ซ่อนอยู่ข้างหลังภาพด้วย เช่น รูปรางรินองค์ประกอบสำคัญในพิธี “กองฮด” ซึ่งเป็นกลวิธีควบคุมพระสงฆ์ให้หมั่นเพียรเรียนรู้พระธรรมวินัย  หรือรูปการลงข่วง นอกจากเป็นกลอุบายเลือกคู่แล้ว ยังก่อให้เกิดวัฒนธรรมการดนตรีด้วย เพราะฉะนั้นสิ่งที่ซ่อนอยู่ในสิมก็คือภูมิปัญญาของชาวอีสานนั่นเอง

นวนิยายสะท้อนรากเหง้าของปัญหาความไม่สงบในจังหวัดชายแดนภาคใต้ของไทย ที่เกิดจากความล่มสลายของสถาบันหลักในสังคม   ไม่ว่าจะเป็นทหารกดขี่รังแกประชาชน   ข้าราชการฉ้อฉลเอาเปรียบ   พระสงฆ์ทุศีลที่มัวเมากับราคะ   และครูที่ล่อลวงลูกศิษย์   และที่ลึกลงไปในพฤติกรรมของบุคคลเหล่านี้คือกิเลสตัณหาที่ไม่มีวันจบสิ้น  จึงล่อลวงให้มนุษย์เห็นถูกเป็นผิด  ผิดเป็นถูก  ปัญหาจึงสั่งสมโดยไม่มีวันแก้ไข ผู้เขียนนำเสนอความเลวร้ายในชุมชนแห่งหนึ่ง  ผ่านสายตาและการบอกเล่าของตัวละคร 2 ตัว  หนึ่งคือ ไอ้เท่ง  ตัวตลกในหนังตะลุง   อีกหนึ่งคือลุงส่ง ชายขี้เมาขาพิการ   ไอ้เท่งเป็นตัวตลกไร้ชีวิตที่มีเพียงเงาโลดเต้น   เป็นเหมือนจิตวิญญาณที่ห่วงใยชาวบ้านชุมชน  แต่ เมื่อเป็นเพียงเงา  และตัวตลก   คำบอกเล่าของไอ้เท่งจึงเหมือนนิยายโกหกที่ไม่มีใครเชื่อ  เช่นเดียวกับลุงส่ง  คนพิการขี้เมาที่ไม่มีใครเชื่อคำพูด  ดังนั้นแม้เขาจะชี้ตัวเจ้าอาวาสทุศีลและครูใหญ่กระหายกามว่าเป็น  “ผู้ร้าย”  ในชุมชน  แต่ทุกคนก็เห็นว่าเป็นเรื่องเหลวไหล   การเลือกไอ้เท่งและลุงส่งเป็นผู้เล่าเรื่องจึงตอกย้ำการที่ผู้คนปฏิเสธที่จะเข้าถึงความจริง  ความเลวร้ายจึงฝังรากลึกต่อไปตราบนานเท่านาน  น่าเสียดายที่ผู้เขียนทิ้งตัวละครนี้ไปในตอนท้ายเรื่อง  บทจบจึงไม่สวยงามเท่าที่ควร การเลือกใช้กลวิธีเหนือจริงเพื่อบอกกล่าวความจริงนับเป็นกลวิธีทางวรรณศิลป์ที่โดดเด่นของนวนิยายเรื่องนี้   นอกจากผู้เล่าเรื่อง  การสร้างบรรยากาศ  และเหตุการณ์อาเพศผิดธรรมชาติแล้ว  การให้แม่เฒ่าเปาะเจ๊ะหอนทุกปีเมื่อถึงวันครบรอบการตายของลูกชาย  ก็สร้างบรรยากาศลี้ลับชวนสยอง   แต่เป็นกลวิธีที่แสดงให้เห็นว่าชาวบ้านได้ต่อสู้กับความอยุติธรรมด้วยวิธีอหิงสา  เสียงหอนของยายเฒ่าเรียกร้องความชอบธรรมให้ลูกชายที่ถูกทหารพรากชีวิตอย่างโหดเหี้ยม   เพราะทุกปีผู้คนก็จะหยิบยกเรื่องนี้มาพูดกันอีกครั้งและอีกครั้ง  ความตายของผู้บริสุทธิ์จึงไม่เคยถูกลืม อย่างไรก็ตาม   แม้นวนิยายเรื่องนี้จะแสดงความมืดดำของชีวิต  ความเลวร้ายในจิตใจของผู้คน  และความจริงที่เป็นเพียงเงาที่จับต้องไม่ได้   แต่ท้ายที่สุด  ผู้เขียนก็ยังฝากความหวังไว้กับคนรุ่นใหม่  ที่จะกล้ากบฏต่ออำนาจและมายาคติที่ทำให้เกิดการแบ่งแยก  เพื่อว่าในที่สุดแล้วเราจะมีสังคมใหม่ที่ดีกว่าเดิม นวนิยายเรื่องเล่นเงา ของจิรภัทร อังศุมาลี จึงสมควรรับรางวัลรองชนะเลิศอันดับ 2 รางวัลเซเว่น              บุ๊คอวอร์ด ประจำปี 2551

สะพานแสงคำเป็นนวนิยายรัก ซึ่งผู้เขียนนำเรื่องราวในอดีตช่วงที่รัฐต่าง ๆ แถบล้านนากำลังเผชิญกับวิกฤตการณ์ครั้งสำคัญ เมื่อลัทธิล่าอาณานิคมของชาติตะวันตกแผ่มาถึงพร้อม ๆ กับการขยายอิทธิพลของรัฐใหญ่อย่างสยาม มาโยงใยเข้ากับยุคปัจจุบันซึ่งผู้คนต่างก็ต้องต่อสู้ดิ้นรนเพื่อดำเนินชีวิตในโลกที่ลัทธิทุนนิยมและวัตถุนิยมกำลังครอบงำอยู่   โดยมี “สะพานแสงคำ” ในภาพเขียนภาพหนึ่งเป็นทางเชื่อม เมื่อใดที่เมษาริน ตัวละครเอกของเรื่องก้าวข้ามสะพานนั้น เธอก็ได้เดินทางย้อนเวลาไปกว่าร้อยปี ได้เข้าไปเป็นพยานร่วมรู้เห็นเส้นทางชีวิตของ “คำประพาฬ”  หรือ “เจ้าเอื้อย” เจ้าหญิงแห่งรัฐล้านนา ตั้งแต่ยังเป็นเด็กหญิงตัวน้อยจนเติบใหญ่เป็นหญิงสาวผู้งามพร้อม และในขณะเดียวกันก็ได้ร่วมสัมผัสกับโลกรอบตัวของเจ้าหญิง  ซึ่งมีทั้งความขัดแย้งทางการเมือง การช่วงชิงผลประโยชน์ ความรัก ความแค้น ความเกลียดชัง  และการทรยศหักหลัง      การเดินทางข้าม “สะพานแสงคำ”  กลับไปสู่อดีตแต่ละครั้ง  ไม่เพียงทำให้ “เมษาริน” (และผู้อ่าน)ได้รับรู้และระทึกใจไปกับชะตากรรมของเจ้าเอื้อยรวมทั้งเหตุการณ์บ้านเมืองของยุคนั้นเท่านั้น    แต่ยังทำให้เธอมองผู้คนและภาวะการณ์ที่แวดล้อมตัวเธออยู่ในโลกปัจจุบันด้วยทัศนะที่แจ่มกระจ่างขึ้นเรื่อย ๆ  จนนำไปสู่การเข้าใจ “ความจริงและความลวง” ในตอนสุดท้ายของเรื่อง ปิยะพร ศักดิ์เกษม ได้ค้นคว้าหาข้อมูลและใช้ความสามารถในเชิงวรรณศิลป์พรรณนาภาพเหตุการณ์ในประวัติศาสตร์สมัยนั้นอย่างมีชีวิตชีวาและสมจริง ทั้งยังสอดรับกับเรื่องราวและตัวละครที่เธอจินตนาการขึ้นได้แนบเนียนลงตัว   ทำให้สะพานแสงคำ เป็นนวนิยายรักข้ามภพข้ามเวลาที่มีเสน่ห์ชวนติดตาม สมควรได้รับรางวัลรองชนะเลิศอันดับ 1 รางวัลเซเว่นบุ๊คอวอร์ด ประจำปี 2551

ปัญหาเกี่ยวกับผู้สูงอายุนับเป็นปัญหาใหญ่ปัญหาหนึ่งที่เกิดในสังคมที่วิทยาการด้านสาธารณสุขมีความเจริญก้าวหน้าอย่างสูง   คนอายุยืนขึ้นทำให้ผู้สูงอายุมีจำนวนเพิ่มมากขึ้น   และในขณะเดียวกันสังคมมีการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างครอบครัว  ครอบครัวมีลักษณะเป็นครอบครัวเดี่ยวมากยิ่งขึ้น  ลูกแต่งงานแล้วแยกย้ายจากครอบครัวของพ่อแม่ออกไปสร้างครอบครัวใหม่ของตนเอง  ทำให้การดูแลพ่อแม่ผู้สูงอายุท้าทายสำนึกความคิดและการตัดสินของผู้เป็นลูก นวนิยายเรื่องยิ่งฟ้ามหานที ของกนกวลี  พจนปกรณ์  นำเสนอปัญหาเหล่านี้ไว้อย่างเข้มข้นผ่านเรื่องราวของครอบครัวหนึ่งที่มีแม่เป็นอัมพาตครึ่งซีกเพราะเส้นโลหิตในสมองแตก   กำไลแก้วลูกสาวคนสุดท้องซึ่งยังเป็นโสดเป็นผู้ดูแลแม่เพราะพี่น้องคนอื่นต่างมีภาระเรื่องครอบครัวของตน  ครอบครัวนี้ไม่มีปัญหาด้านการเงินที่ต้องใช้ในการดูแลรักษาพยาบาลแม่ผู้เจ็บป่วย เพราะพี่ ๆ มีฐานะมั่งคั่งจึงยินดีรับภาระค่าใช้จ่ายทุกอย่างซึ่งเป็นเงินจำนวนมาก   แต่ทิ้งภาระการพยาบาลดูแลเป็นของน้องสาว  กำไลแก้วมีงานทำในบริษัทต่างชาติแห่งหนึ่ง  และกำลังตกหลุมรักชายคนหนึ่งอย่างจริงจัง  การดูแลแม่ซึ่งเจ็บป่วยทางกายยังไม่หนักหนาเท่ากับการดูแลจิตใจที่เปราะบาง  เพราะร่างกายที่เจ็บป่วยพลอยทำให้จิตใจของนางอุบลป่วยไข้ไปด้วย   นอกจากควบคุมระบบต่าง ๆ ในร่างกายไม่ได้แล้ว  นางยังควบคุมอารมณ์ตนเองไม่ได้  และเรียกร้องให้กำไลแก้วอยู่ใกล้ชิดตลอดเวลา  กำไลแก้วจึงอยู่ในภาวะถูกกดดันจากแม่  จากคนรัก  และจากความเข้มงวดของเจ้าของบริษัท  ดังนั้น  โครงการพาแม่ไปอยู่ที่สถานพยาบาลที่พี่ ๆ เคยนำเสนอจึงถูกรื้อฟื้นมาทบทวนกันใหม่อีกครั้ง  และในที่สุดลูก ๆ ทุกคนเห็นพ้องว่าการที่แม่อยู่ในสถานพยาบาลเป็นทางออกที่ดีที่สุดสำหรับทุกคน เพราะแม่จะได้รับการดูแลจากแพทย์และพยาบาลตลอดเวลา  ส่วนลูก ๆ จะได้ดำเนินชีวิตของตนเองได้อย่างอิสระ  แต่หลังจากนั้นกำไลแก้วก็พบว่าเป็นการตัดสินใจที่ผิด นวนิยายเรื่องนี้แสดงความขัดแย้งในใจของตัวละครผู้เป็นแม่และผู้เป็นลูกโดยเฉพาะกำไลแก้วที่เป็นตัวเอกของเรื่องจนทำให้ผู้อ่านสะเทือนอารมณ์อย่างยิ่ง   ความรักของแม่ที่ไม่อยากให้ลูกลำบากกายลำบากใจ และความรู้สึกผิดในใจของลูกที่ไม่ทุ่มเทเสียสละอย่างเต็มที่เพื่อแสดงความรักและความกตัญญูต่อแม่   เชือดเฉือนใจผู้อ่านให้แทบน้ำตารินไปพร้อมกับตัวละคร   ผู้เขียนใช้ภาพเปรียบเทียบครอบครัว  2 ครอบครัวที่มีปัญหาการดูแลคนในครอบครัวที่เป็นอัมพาตเหมือนกัน  ครอบครัวของอมาตย์ดูแลพี่ชายที่เป็นอัมพาตด้วยความรักความเอาใจใส่อย่างใกล้ชิดจนวาระสุดท้ายของชีวิต   ทุกคนดีใจที่มีโอกาสมอบความรักให้คนที่ตนรักได้อย่างเต็มที่   ไม่ต้องเสียใจหรือเสียดายภายหลัง    ส่วนครอบครัวของกำไลแก้วให้แม่ไปอยู่สถานพยาบาลที่เลือกเฟ้นอย่างดี   แต่เมื่อกำไลแก้วรับรู้และมองเห็นสายใยแห่งความรักที่อวลอุ่นอยู่ในบ้านของอมาตย์ก็ทำให้กำไลแก้วมีกำลังใจ  และมองเห็นหนทางคลี่คลายปัญหาของตนเพื่อที่จะได้ดูแลแม่อย่างใกล้ชิดที่บ้านตลอดไป ยิ่งฟ้ามหานทีเป็นนวนิยายสะท้อนสังคมที่เสนอให้เห็นว่าแม้การส่งบุพการีผู้ชราและเจ็บป่วยไปอยู่สถานพยาบาลจะเป็นทางเลือกหนึ่งที่สะดวกสำหรับคนในสังคมไทยปัจจุบัน   แต่น่าจะเป็นเพียงทางเลือกสุดท้าย  เพราะแท้ที่จริงแล้วผู้เป็นลูกยังมีทางออกที่งดงามอยู่  ขอเพียงแต่ยึดมั่นในความรักต่อพ่อแม่   ยอมเสียสละความสุขส่วนตนเพราะเป็นโอกาสสุดท้ายแล้วที่จะได้ตอบแทนความรักอันยิ่งใหญ่ของบุพการี ด้วยคุณค่าด้านเนื้อหา ความคิด และกลวิธีทางวรรณศิลป์ นวนิยายเรื่องยิ่งฟ้ามหานที จึงได้รับการตัดสินให้ได้รับรางวัลชนะเลิศ รางวัลเซเว่นบุ๊คอวอร์ด ประจำปี 2551

“นรกของเรา?” ของนายทิวา เป็นผลงานรวมบันทึกแห่งยุคสมัยที่ว่าด้วยสถานการณ์การเมือง เนื้อหาจึงค่อนข้างสด ทันสมัย ทำให้ผู้อ่านมีอารมณ์ร่วม รู้สึกคล้อยตาม ด้านความคิดและมุมมองก็ท้าทายดี มีความแหลมคมพอสมควร การที่สื่อออกมาได้ขนาดนี้ แสดงว่าผู้เขียนอยู่กับข้อมูลและติดตามข่าวสารอย่างใกล้ชิด ส่วนรูปแบบในการนำเสนอ นายทิวาเลือกใช้โคลง กลอน ตามความเหมาะสมของแต่ละประเด็นเนื้อหา ตรงนี้ถือว่าสามารถนำรูปแบบมารับใช้เนื้อหาได้อย่างลงตัว

“ดวงดาวที่มีชื่อว่าเด็กเด็ก” ของ ‘กุดจี่’ พรชัย แสนยะมูล เป็นบทกวีที่น่ารัก งดงาม ผู้เขียนได้พูดถึงความบริสุทธิ์  ซื่อ ใส ไร้เดียงสาของเด็ก-ลูกน้อย ซึ่งดูผิวเผินเหมือนเป็นเรื่องส่วนตัวในครอบครัวเล็ก ๆ แต่นัยยะที่ซ่อนและแทรกไว้ มีความหมายกว้างใหญ่ถึงระดับสังคมโลก โดยผู้เขียนพยามจะบอกเราว่า ความบริสุทธิ์ดุจผ้าขาวของเด็ก สามารถหยุดการฆ่าฟัน สร้างสันติได้ ดังตัวอย่าง…           “ยิ้มของเด็กเหมือนเหมือนกันสันติผุด        บริสุทธิ์ไม่กลิ้งกลอกไม่หลอกหลอน  มิตรภาพอาบยิ้มนั้นนิรันดร                                             สงครามอาจใจอ่อนตอนเจ้ายิ้ม”