ซ้อนซับกับโลกทึมเศร้า
ซ้อน ซับ กับ โลก ทึม เศร้า กวีนิพนธ์ของ บัญชา อ่อนดี เป็นบทกวีที่มีเนื้อหาเข้มข้น ด้วยนำเสนอภาพวิกฤตการณ์ร่วมสมัยที่เกิดขึ้นทั่วโลก เช่น การแพร่ระบาดของไวรัสโคโรน่า สงครามในประเทศยูเครน ความอดอยาก และผู้ลี้ภัยสงคราม ทั้งสะท้อนภาพคอร์รัปชัน และตั้งคำถามถึงจริยธรรมของนักการเมืองในประเทศ ผ่านลีลาการใช้คำที่กระชับ หนักแน่น มีการเลือกใช้คำทับศัพท์ร่วมสมัยซึ่งทำให้ผู้อ่านเกิดความรู้สึกร่วมและมีอรรถรสมากขึ้น “ซ้อน ซับ กับ โลก ทึม เศร้า” กล่าวถึงปัญหาที่ทับซ้อนอยู่บนพื้นที่ต่าง ๆ บนโลก ผู้เขียนเล่นคำว่า “โลกทึมเศร้า” และ “โรคซึมเศร้า” เพื่อสะท้อนปัญหาเศรษฐกิจ สังคม และการเมืองที่เกิดขึ้น และเป็น “ราก” ของความทุกข์ทนหม่นเศร้าของผู้คนในปัจจุบัน นอกจากการกล่าวถึงปัญหาอย่างหลากหลายและตรงไปตรงมา กวีนิพนธ์เรื่องนี้ เด่นด้วยการใช้คำประพันธ์ประเภทกลอนเก้าในแต่ละวรรคที่ประกอบด้วยกลบท ทำให้เกิดจังหวะการอ่านที่สม่ำเสมอตลอดเรื่อง และสร้างอารมณ์ที่ต่อเนื่องให้กับผู้อ่านได้เป็นอย่างดี
มหาวิหารแห่งสุวรรณภูมิ
มหาวิหารแห่งสุวรรณภูมิ ของ บัญชา อ่อนดี เป็นผลงานที่นำเสนอสังคมไทยร่วมสมัย ซึ่งประกอบด้วยความหลากหลายแตกต่างทางวิถีชีวิต วัฒนธรรม ค่านิยม และความเชื่อ ท่ามกลางความขัดแย้งทางการเมือง และความเปลี่ยนแปลงที่มุ่งไปสู่ “ความสุขสำเร็จรูป” ผู้เขียนเรียงร้อยภาพเหตุการณ์ โดยเฉพาะภาพวิถีชีวิตที่เรียบง่ายของผู้คนในแต่ละภูมิภาคได้อย่างมีพลังและมีชีวิตชีวา สามารถจัดวางจังหวะในการนำเสนอเนื้อหาได้สอดคล้องกลมกลืนอย่างมีเอกภาพ ไม่ต่างจากคีตนิพนธ์ที่มีความสอดประสานของท่วงทำนองได้อย่างลงตัว ผู้ประพันธ์สามารถนำเสนอเนื้อเรื่องได้อย่างมีโครงสร้างชัดเจน มีลำดับการนำเสนอเรื่องราวอย่างมีขั้นตอน โดยแบ่งเนื้อหาเป็น 3 ภาค ภาคแรก ที่เป็นมา นำเสนออดีตของสังคมไทย ภาคที่สอง ที่เป็นไป นำเสนอความเปลี่ยนแปลงด้านการปกครองตั้งแต่ พ.ศ.2475 เป็นต้นมา และภาคที่สาม ที่คงอยู่ คือ สภาพการณ์ทางการเมืองและสังคมไทยในปัจจุบัน ผู้ประพันธ์สามารถใช้สัญลักษณ์ “มหาวิหารแห่งสุวรรณภูมิ” และลีลาทางวรรณศิลป์ซึ่งแม้จะไม่ได้เอ่ยถึงสิ่งที่ต้องการจะสื่อโดยตรงแต่ใช้การพรรณนา ทำให้ผู้อ่านเข้าใจสิ่งที่ต้องการนำเสนอได้อย่างมีประสิทธิภาพ การใช้ถ้อยคำมีความเรียบง่ายเป็นธรรมชาติไม่ประดิดประดอยจนเกินพอดี สอดคล้องกับแนวคิดสำคัญของเรื่อง